Planujesz budowę domu i chcesz dokładnie wyliczyć wszystkie koszty związane z realizacją Twojego marzenia? A może zastanawiasz się, dlaczego geodeta jest potrzebny w trakcie budowy domu? Przekonaj się, czym zajmuje się geodeta i jaka jest jego rola w procesie budowy domu.
Kim jest i czym zajmuje się geodeta?
Na samym początku warto poznać zawód geodety. Aby uzyskać odpowiednie uprawnienia państwowe do wykonywania tego zawodu, należy ukończyć technikum geodezyjne albo studia inżynierskie lub magisterskie na kierunku geodezja i kartografia.
W trakcie nauki uczeń lub student zyskuje umiejętności między innymi z zakresu:
- wykonywania pomiarów małoobszarowych i wielkoobszarowych gruntów oraz działek pod różne inwestycje,
- prowadzenia ewidencji gruntów,
- analizowania map,
- nanoszenia informacji na mapy,
- sporządzania dokumentacji projektowych, takich jak mapy inwentaryzacji powykonawczych,
- dzielenia gruntów i ustalania przebiegu działek ewidencyjnych.
Lista zadań geodetów została zapisana w artykule 2 ustawy z dnia 17 maja 1989 roku Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz. U. 1989 Nr 30 poz. 163).
Budowa domu a geodeta – jaka jest jego rola?
Prawo budowlane, które obowiązuje w Polsce, wymaga udziału geodety w budowie domu. Zakres jego prac wynika bezpośrednio z przebiegu całego procesu. Najczęściej usługi geodezyjne potrzebne są już na etapie zakupu działki.
Przed budową domu geodeta musi wykonać prace niezbędne do zakupu działki i rozpoczęcia budowy, a później do jej zakończenia:
- Wytyczenie granic działki, a jeśli jest to konieczne, także wznowienie znaków granicznych.
- Przygotowanie mapy niezbędnej do zawarcia umowy pomiędzy sprzedającym a kupującym nieruchomość. Geodeta przed budową domu może przygotować (w zależności od potrzeb) mapę obejmującą podział lub wydzielenie istniejącej działki.
- Opracowanie mapy do celów projektowych. Ten dokument jest niezbędny do rozpoczęcia pracy przez projektanta budynku, a także do wydania pozwolenia na budowę domu.
- Wytyczenie budynku na gruncie oraz bieżące inwentaryzowanie robót zanikowych na placu budowy.
- Wykonanie mapy inwentaryzacji powykonawczej przez geodetę po budowie domu. Jest ona niezbędna do zgłoszenia budynku do odbioru i wydania pozwolenia na użytkowanie.

Dokumenty przygotowane przed geodetę do budowy domu
W procesie budowy domu geodeta musi zawsze sporządzić cztery najważniejsze dokumenty. Są to:
- Mapa zasadnicza. Definicję tego dokumentu zapisano w Prawie geodezyjnym i kartograficznym. Mapa zasadnicza składa się z dwóch elementów: części informacyjnej (opisowej) i części właściwej (kartograficznej). Informacje o działce obejmują jej położenie i inne dane ewidencyjne. Z kolei opracowanie kartograficzne zawiera między innymi granice i numery działek oraz obrysy budynków z informacją o ich przeznaczeniu. Na mapie zasadniczej geodeta pracujący przy budowie domu zaznacza także uzbrojenie terenu w media oraz utwardzone fragmenty działek, takie jak podjazdy i miejsca parkingowe. Gdy mowa o mediach, podziemne są opisane również za pomocą podstawowych parametrów technicznych, takich jak średnica kanalizacji. Z kolei media napowietrzne (np. elektroenergetyczne) geodeta musi określić wyłącznie poprzez uwzględnienie lokalizacji słupów i oznaczenie kierunku przebiegu instalacji. Warto pamiętać również, że skala mapy zasadniczej zgodnie z polskim prawem różni się w zależności od stopnia zurbanizowania terenu. Dla przykładu geodeta przed budową domu w mieście powinien przygotować mapę w skali 1:500. Mapę zasadniczą należy dołączyć do wniosku o wydanie decyzji o warunkach zabudowy oraz do wniosków o określenie warunków wykonania przyłączy.
- Mapa ewidencyjna. To informacja kartograficzna o granicach działek i obiektach ewidencyjnych. Może zawierać również dane o użytkach rolnych i klasach bonitacyjnych gleb. Nie pokazuje takich szczegółów, jak media, ale przez to jest też bardziej przejrzysta.
- Mapa do celów projektowych. Opracowywana jest na podstawie mapy zasadniczej i zawsze w skali 1:500. Uwzględnia pomiary geodezyjne, które uprawiony do tego geodeta wykonuje na miejscu budowy domu, aby zweryfikować informacje przekazane przez właściwy dla lokalizacji działki ośrodek dokumentacji geodezyjnej. Dokument zawiera także informacje na temat ukształtowania terenu. Mapę do celów projektowych musi sporządzić uprawniony do tego geodeta przed budową domu, bo dokument jest niezbędny do wydania pozwolenia na budowę, a także do prac projektanta budynku. Mapa powinna uwzględniać informacje o położeniu budynku, dojść i dojazdów, miejsc postojowych i miejsca segregacji odpadów.
- Mapa inwentaryzacji powykonawczej. Po zakończeniu budowy domu geodeta jest zobowiązany do skontrolowania budowy, między innymi do sprawdzania usytuowania budynku na działce oraz położenia przyłączy. Mapa inwentaryzacji powykonawczej trafia potem do państwowego zasobu geodezyjnego. Wraz z wieloma innymi dokumentami (to tzw. operat kolaudacyjny) musi zostać również przekazana do inspektoratu nadzoru budowlanego, który wydaje pozwolenie na użytkowanie domu.
Podsumowując, w procesie budowy domu geodeta odgrywa bardzo ważną rolę. Jego zadaniem jest między innymi przygotowanie najważniejszych dokumentów, na podstawie których projektant może przygotować projekt domu, a odpowiednie urzędy wydać pozwolenie na budowę, a potem na użytkowanie domu.