Budowa domu jest dość skomplikowanym przedsięwzięciem, jednak przy odpowiednim zaplanowaniu wszystkich czynności od samego początku, można sobie z tym poradzić. Zwykle cały proces zajmuje dużo czasu, jednak da się go przyspieszyć, używając sprawdzonych metod. Można zdecydować się na stawianie budynku metodą gospodarczą, choć będzie to dużo szybsze, gdy skorzysta się z pomocy fachowców. Jak wygląda budowa domu od podstaw tak, aby służył przez długie lata jako miejsce zamieszkania?
Czym należy się kierować, wybierając działkę budowlaną przed budową domu – krok po kroku?
Przy budowie domu etapami największe znaczenie ma wybór odpowiedniej działki budowlanej trzeba przy tym wziąć pod uwagę kilka podstawowych czynników. Decydując się na konkretną lokalizację, należy skupić się przede wszystkim na odległości gruntu od miejsca pracy, szkoły, sklepów, komunikacji publicznej, kościoła, salonu fryzjerskiego, czy innych miejsc, do których często się chodzi lub jeździ. Ponadto, otoczenie powinno być wolne od uciążliwych obiektów, takich jak zakłady przemysłowe czy tory kolejowe, z którymi wiąże się duży hałas.
Dobrze, żeby działka miała regularny kształt i wielkość, co umożliwi postawienie takiego domu, o jakim się marzyło. Możliwości jej zagospodarowania są znacznie ograniczone w przypadku przechodzenia przez nią linii wysokiego napięcia, stąd niektóre duże działki mogą okazać się nieodpowiednie do zabudowy.
Przed budową domu po kolei należy także zorientować się w kwestii statusu prawnego działki i ewentualnych obciążeń, skupiając się w pierwszej kolejności na sprawdzeniu hipoteki oraz służebności. W tym celu sięga się po księgę wieczystą, wypis z rejestru gruntu i wyrys z mapy ewidencyjnej, miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, zaświadczenie z lokalnych urzędów o ewentualnym objęciu ochroną zabytków lub przyrody, dokument z ewidencji ludności odnośnie meldunków lub oświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej o braku zadłużenia.
Przy budowie domu od zera wymagany jest dostęp działki do mediów, w związku z czym należy sprawdzić sieć wodociągową, kanalizacyjną, elektryczną i gazową, a w przypadku braku uzbrojenia, trzeba liczyć się z kosztami zrobienia przyłączy. Nieruchomość powinna mieć także dostęp do drogi publicznej, aby uniknąć konieczności skorzystania z części podjazdu sąsiada w celu dojazdu.
Kolejnym istotnym czynnikiem przy budowie domu etapami są warunki gruntowe i budowlane, gdyż na działkach o słabym podłożu często trzeba wzmocnić fundamenty, co może wpłynąć na wzrost kosztów całego przedsięwzięcia. Warto także zwrócić uwagę na poziom wód gruntowych oraz koncesje na wydobycie złóż strategicznych. Dobrze się również zorientować w kwesti uwarunkowań w sąsiedztwie, skupiając się na takich szkodliwych czynnikach, jak hałas, zanieczyszczenia powietrza czy ruch uliczny.
Należy podkreślić, że budowa domu od podstaw – krok po kroku jest niemożliwa bez diagnozy działki. Warto w tym celu skorzystać z pomocy ekspertów, którzy przeprowadzą specjalistyczne badanie nieruchomości, za pomocą którego będzie można poznać wady fizyczne gruntu, ograniczenia formalno-prawne, uciążliwości i zagrożenia.
Przygotowania do budowy domu – od A do Z
Przed rozpoczęciem wszelkich prac związanych z budową domu etapami – krok po kroku trzeba postarać się o szereg niezbędnych dokumentów. W pierwszej kolejności należy uzyskać pozwolenie na budowę lub zgłoszenie budowy domu, co czego potrzebne jest złożenie następujących dokumentów:
- wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego lub decyzja o warunkach zabudowy
- wypis i wyrys z ewidencji gruntów i budynków z podstawowymi informacjami o konkretnej działce
- mapa zasadnicza oraz do celów projektowych, na której później naniesie się projekt architektoniczno-budowlany domu
- warunki techniczne przyłączenia do sieci lub oświadczenie o opcji przyłączenia do sieci głównej
- projekt architektoniczno-budowlany
- oświadczenie kierownika budowy
- dziennik budowy

Jak przygotować teren do budowy domu – co po kolei?
Po uzyskaniu pozwolenia na budowę lub braku sprzeciwu do zgłoszenia można zająć się przygotowaniem działki, czyli oczyszczeniem działki z niepotrzebnej roślinności, wierzchniej warstwy gruntu i starych części budowlanych, jakie pozostały po wyburzeniu wcześniejszych budynków. W pierwszej kolejności wykonuje się prace ziemne, na które składa się przygotowanie podłoża, zagospodarowanie terenu, wzniesienie tymczasowych obiektów służących do przetrzymywania sprzętu, a także zapewnienie toalety oraz pomieszczenia socjalnego dla pracowników budowlanych. Duże znaczenie ma również zabezpieczenie terenu przed osobami nieupoważnionymi, stawiając tymczasowe ogrodzenie, zwykle zrobione z drewna lub drutu. Należy także umieścić tablicę informacyjną w obszarze budowy bądź przy samym domu. W następnym etapie należy zająć się niwelacją terenu oznaczającą nasypanie ziemi i rozprowadzenie w dowolnych punktach lub wywiezienie jej z działki.
Budowa domu – procedury – krok po kroku przy budynku w stanie zerowym
Przy budowie domu dla laika w dalszej kolejności trzeba zająć się doprowadzeniem obiektu do stanu zerowego polegającego na wylaniu fundamentów, a także wzniesieniu ścian podziemia i izolacji, choć niektórzy decydują się również na podpiwniczenie budynku. Na tym etapie trzeba zatrudnić geodetę posiadającego odpowiednie uprawnienia, który wytyczy dom, czyli przeniesie projektowaną budowlę w teren. Ponadto, konieczne jest wykopanie rowu pod fundamenty, wzniesienie ścian podziemia i izolacji oraz wzniesienie fundamentów.
Co należy zrobić – krok po kroku przy budowie domu w stanie surowym otwartym?
Aby doprowadzić budynek do stanu surowego otwartego, należy wznieść ściany, stropy, dach i schody, a także ułożyć pokrycie dachowe oraz konstrukcję kominów. Po zakończeniu tych czynności dom ma podstawową strukturę, więc można zająć się czynnościami wykończeniowymi, po których będzie można w nim zamieszkać. Prace, jakie trzeba wykonać to:
- wymurowanie ścian nadziemia, czyli ścian zewnętrznych i wewnętrznych domu mieszczących się powyżej poziomu gruntu
- budowa stropów, czyli konstrukcji oddzielających kondygnację górną od niższej, które można zrobić z takich materiałów, jak żelbet, drewno czy płyty gipsowo-kartonowe
- wzniesienie schodów wewnętrznych, czyli konstrukcji pozwalającej na komunikację pomiędzy piętrami, przy czym w przypadku schodów całkowicie drewnianych, możliwe jest odłożenie budowy w czasie i przeniesienie jej do następnego etapu, jednak wtedy do komunikacji między kondygnacjami potrzebna będzie drabina lub rusztowanie, co wiąże się z niebezpieczeństwem dla pracowników
- budowa dachu i ułożenie pokrycia dachowego, uwzględniając dodatkowe zadaszenia balkonów, lukarn oraz innych załamań
- budowa kominów
Budowa domu – kolejność prac w stanie surowym zamkniętym
W kolejnym etapie wykonuje się ostateczne prace wykończeniowe na zewnątrz i wewnątrz budynku, montując i wstawiając okna i drzwi zrobione z drewna, plastiku czy aluminium, a także konstrukcję nośną oraz przygotowując system odprowadzania wody deszczowej. Trzeba również zadbać o izolację ścian, fundamentów i dachu.

Budowa domu – ABC – rodzaje instalacji i jak je wykonać?
Instalacje są niezwykle istotne przy budowie domu – krok po kroku, gdyż to one mają znaczny wpływ na komfort i bezpieczeństwo mieszkańców budynku. Wyróżnia się następujące typy instalacji:
- wodno-kanalizacyjna odpowiadająca za dostarczenie wody do obiektu i odprowadzenie ścieków
- elektryczna, za pomocą której dostarcza się do domu energię elektryczną
- gazowa dostarczająca gaz ziemny do budynku
- centralnego ogrzewania – ogrzewa całą budowlę
- wentylacji umożliwiająca wymianę powietrza w domu
- teletechniczna – pozwala na używanie urządzeń teletechnicznych, np. z telewizji, internetu czy telefonu
Instalacjami powinni zajmować się eksperci posiadający właściwe kwalifikacje i doświadczenie. To, jak szybko dojdzie do ich realizacji jest uzależnione od ich rodzaju oraz powierzchni domu. Na początku, jeszcze przed wylaniem stropu, zwykle wykonuje się instalacje wodno-kanalizacyjne i elektryczne, a pozostałe odkłada się na późniejszy etap stawiania budynku.
Jak wykończyć dom?
Wykończenie budynku składa się z wielu czynności, z których najistotniejszymi są:
- wykończenie ścian i podłóg poprzez malowanie, tapetowanie, gruntowanie, obijanie boazerią czy wyklejanie płytkami ceramicznymi
- indywidualne wykończenie danych pomieszczeń w domu, składające się z:
- zamontowania mebli kuchennych
- wykończenia łazienki
- umieszczania mebli w poszczególnych pomieszczeniach
- budowa tarasu, wykończenie balkonów
- zrobienie podjazdu do domu
- przygotowanie elewacji
O czym należy pamiętać przy budowie domu – krok po kroku?
Budowę trzeba starannie zaplanować, zwracając uwagę na każdy najdrobniejszy szczegół, a najistotniejsze są: sporządzenie projektu domu, wybór odpowiednich materiałów, przygotowanie harmonogramu czynności i oszacowanie kosztów. Trzeba się także postarać o wykwalifikowanego oraz doświadczonego wykonawcę, aby uniknąć rozczarowań. Warto także systematycznie przychodzić na plac budowy w celu obserwowania przebiegu prac i ewentualnego wprowadzania poprawek. Należy również unikać pośpiechu i oszczędności, które mogą przynieść niepożądane efekty.